Wiola Małota

Blog / Walencja 2022

Walencja 2022

HOLA – teraz Hiszpania, teraz Walencja czyli udany branding państwa i miasta

Dlaczego turyści lubią Hiszpanię?

Według World Hotel Index  w 2022 roku w skali świata to Hiszpania i  Portugalia w największym stopniu zwiększyły liczbę rezerwacji w porównaniu do 2019 roku przed pandemią, odpowiednio 106% i 108,6%, przy średniej światowej 94,4%, w tym w Hiszpanii 57% rezerwacji dokonali zagraniczni turyści. Oprócz czynnika sytuacyjnego  – stosunkowo niskiej inflacji wynoszącej w Hiszpanii  w lipcu 10,8%, co spowodowało, że pobyt w tym kraju wydawał się stosunkowo tani, jako najważniejszy czynnik uważa się prowadzenie od długiego czasu strategii brandingu Hiszpanii jako destynacji odpowiedniej dla różnorodnych grup turystów, zarówno tych zainteresowanych wypoczynkiem nad morzem jak i tych zainteresowanych kulturą i architekturą. Hiszpania ma to szczęście że wiele miast – z flagowymi Barceloną i Walencją oferują zarówno słońce, morze jak i różnorodną architekturę i kulturę. 

Walencja- Światowa Stolica Designu 2022

Świetnym celem podróży jest Walencja, która przez Światową Organizację Designu (World Design Organization) została uznana Światową Stolicą Designu w 2022 roku.  Od 2008 roku organizacja co dwa lata mianuje jedno miasto;  do tej pory wyróżniono 3 europejskie miasta – w 2008 roku Turyn jako pierwsze miasto, Helsinki w 2012 roku oraz Lille w 2020 roku. Kryterium wyboru Światowej Stolicy Designu jest uznanie działań miasta, które wykorzystuje design jako narzędzie wspierające rozwój ekonomiczny, społeczny, kultury i środowiska. 

Ubiegając się o ten tytuł Walencja deklarowała, iż miasto wykorzystuje design w architekturze, w kulturze, w sposobie funkcjonowania przestrzeni publicznej, w przemyśle oraz oferowanych usługach,  tworząc wartość zarówno dla mieszkańców miasta jak i turystów. Najlepszym przykładem wykorzystania designu jest Miasteczko Sztuki i Nauki (w języku hiszpańskim – Ciudad de las Artes y las Ciencias) z futurystycznymi, designerskim  budynkami, mostem, które nazywanie jest przez mieszkańców „Dzielnicą Przyszłości”.

Inny przykład designerskiego i  futurystycznego myślenia i działania władz miasta stanowi unikalny w skali światowej projekt przekierowania wód rzeki Turia, aby w osuszonym korycie utworzyć Ogrody Turia (w języku hiszpańskim Jardines del Turia) –  siedmiokilometrowego pasa zieleni z parkami tworząc zielone płuca otaczające miasto. To odważny i nowatorski projekt przyczynia się do zrównoważonego, przyjaznego mieszkańcom rozwoju miasta.

Walencja – futurystyczne Miasteczko Sztuki i Nauki

Kompleks nowoczesnej architektury nazywany w języku hiszpańskim Ciudad de las Artes y las Ciencias to kilka budynków, w których mieszczą się – oceanarium, muzeum nauki, sala spotkań, budynek opery i teatru oraz przestrzeń publiczna (w tym olbrzymie zbiorniki wodne), wykorzystywane do spotkań, koncertów oraz wystaw.

Idea powstania takiego miejsca narodziła w czasie wizyty władz Walencji w 1989 roku w Mieście Nauki i Przemysłu w Paryżu, decyzja o budowie podobnego centrum zapadła zaraz po wizycie, a pierwsze prace budowlane rozpoczęto już 5 lat później w 1994 roku. 

Kompleks zaplanowali w głównej mierze architekt Santiago Calatrava, urodzony w Walencji, światowej sławy architekt, urbanista i inżynier budownictwa, oraz architekt Félix Candela, znany z tworzenia budynków w kształcie muszli. Miasteczko Sztuki i Nauki powstawało w bardzo szybkim tempie. Pierwszy budynek L’Hemisfèric oddano już 2 lata po zatwierdzeniu projektu w 1996 roku. Zaplanowany w 1991 roku budżet 300 milionów euro dla trzech budynków został przekroczony trzykrotnie, gdyż w trakcie realizacji budowy projektowane kolejne obiekty. 

W 2022 roku kompleks obejmuje następujące budowle: 

1/ L’Hemisfèric (1998),(zdjęcie nr x). Bryła budowli przypomina oko, symbolizujące wiedzę i mądrość. Znajduje się w nim planetarium, kino IMAX.

2/ Muzeum Nauki  im. Księcia Filipa (Museo de las Ciencias Príncipe Felipe, 2000). Budynek zaprojektowany przez głównego architekta kompleksu Santiago Calatrava w kształcie szkieletu wieloryba jest siedzibą interaktywnego muzeum poświęconego nauce. Motto muzeum brzmi „Zabrania się: nie dotykać, nie czuć, nie myśleć”

3/  L’Umbracle (2001) – galeria sztuki na wolnym powietrzu w formie niewielkiego parku z typowymi roślinami i drzewami regionu Walencji, w której prezentowane są prace współczesnych rzeźbiarzy. (Wzdłuż parku znajduje się promenada, na której prezentowane są wystawy w plenerze (w 2022 r wystawa rzeźb Igora Mitoraja).

4/  Oceanarium  (L”Oceanigrafic, 2003)  to największy obiekt tego typu w Europie.  Budynek  w kształcie lilii wodnej, każda cześć budynku (płatek lilii) reprezentuje inny ekosystem – Morza Śródziemnego, obszarów wód tropikalnych, obszarów antarktycznych, Morza Czerwonego oraz terenów podmokłych. Obiekt został zaprojektowany przez Felixa Candela.

5/ Centrum Sztuk Scenicznych im. Królowej Zofii (Palau de les Arts Reina Sofia, 2005). Budynek o niezwykłym kształcie ma 40 000 metrów kwadratowych, posiada 14 pięter naziemnych i 3 podziemne;  sale obiektu mieszczą 4000 widzów. Światowej sławy hiszpański tenor Placido Domingo od początku funkcjonowania opery zaangażowany był w tworzenie programu nauczania dla młodych śpiewaków. 

6/ Most  Puente de la Presa del Oro (2008) zaprojektowany również przez Santiago Calatrava. Wiszący most o modernistycznej konstrukcji, wantowy z jednym pylonem, przypomina wyglądem białą harfę, mieszkańcy natomiast nazywają go El jamonero gdyż wyglądem przypomina maszynkę do krojenia szynki. Most rozpościerający się na Ogrodami del Turia z zakrzywionym pylonem o wysokości 125 m jest najwyższym punktem w mieście. 

7/ L’Àgora (2009) – budynek wielofunkcyjnego przeznaczenia od imprez sportowych do koncernów i konferencji w kształcie muszli w kolorze ciemnoniebieskim z przeszklonym dachem w kształcie szkieletu kręgosłupa.

W tym roku miasto zorganizowało wielką wystawę dzieł polskiego rzeźbiarza Igora Mitoraja 15 rzeźb umieszczono pomiędzy futurystycznymi budowlami, niektóre z nich znajdują się na wodzie w basenach otaczających budynki. Spektakularne otoczenie Miasteczka Sztuki i Nauki  sprawia iż oglądanie dzieł światowej sławy rzeźbiarza stanowi niezapomniane przeżycie.

Czy opłaciło się wydać tak dużą kwotę na Miasteczko Sztuki i Nauki?

Niewątpliwie tak – korzyści dla miasta i jego mieszańców, regionu i Hiszpanii są oczywiste. 

Korzyści ekonomiczne

Po pierwsze korzyści ekonomiczne – władze miasta podały iż w 2019 r. 

kompleks uzyskał 113 milionów euro przychodu dając pracę 3 509 osobom. Po drugie korzyści wizerunkowe, które przy dobrej strategii miasta przekształcają się w korzyści finansowe, są wymierne i imponujące. 

Prestiżowa  rola pełnienia  Światowej Stolicy Designu 2022

Walencja została mianowana Światową Stolicą Designu na rok 2022, co stanowi  wyraz uznanie wieloletnich wysiłków władz miast i jego mieszkańców wykorzystania designu w budowaniu struktur miasta. Nagroda  ta niewątpliwie buduje dobrą reputację miasta i jego soft power, które z kolei przyciągają turystów i inwestorów, co przekłada się na korzyści finansowe.

Skarb narodowy Hiszpanii

Zbudowanie Miasteczka Sztuki i Nauki docenili nie tylko turyści ale również Hiszpanie, którzy w konkursie celem którego było wyłonienie 12 najważniejszych dla nich skarbów  kultury  w kraju (12 Tesoros de España) wskazali – obok Sagrada Familia w Barcelonie, Guggenheim Muzeum w Bilbao, Katedry w Kordobie, Katedry w Sewilii, w Alhambrze w Grenadzie, Katedry w Santiago de Compostela, Romańskiego teatr w Meridzie, i Bazyliki w Zaragozie, właśnie ten nowoczesny, designerski kompleks. Badanie przeprowadzono w 2007 roku, kiedy jeszcze nie wszystkie budynki w kompleksie powstały (patrz zestawienie powyżej), co świadczy iż już nawet na wstępnym etapie cieszył się on dużym uznaniem Hiszpanów.

Więcej sztuki i więcej turystów

W roku pełnienia roli Światowej Stolicy Designu Walencja oferuje wiele imprez kulturalnych i artystycznych pokazujących znaczenie designu w budowaniu substancji miasta. I tak na przykład Muzeum Sztuk Pięknych zorganizowało dwie wystawy; pierwsza poświęcona jest wzornictwu florystycznemu na ubraniach oraz proweniencji tego rzemiosła w Walencji, druga poświęcona jest  kobietom w malarstwie jak i kobietom malarkom. Obie wystawy bardzo ciekawe przedstawiają dane zjawisko w sztuce w szerszym kontekście kulturowym i społecznym Hiszpanii. 

Wejście do muzeum zawierające  również bardzo ciekawe zbiory malarstwa hiszpańskiego jak i na wystawy jest bezpłatne. 

Te wystawy jak i wystawa plenerowa prezentująca 15 rzeźb polskiego rzeźbiarza Igora Mitoraja w Miasteczku Sztuki i Nauki, w spektakularnym otoczeniu – futurystycznej architektury umieszczonych na wodzie, to wydarzenia przyciągające miłośników sztuki do miasta ( zdjęcie x).

Podsumowując strategię budowania wizerunku Walencji – jej miejsca w rankingach, dane finansowe wskazuja na to iż przyjęta przez miasto strategia kształtowania swojego wizerunku w oparciu nie tylko o historyczną spuściznę miasta czy o reputację miasta  pięknych plaż ale zbudowanie od podstaw nowej tożsamości miasta  nowoczesnej architektury i zrównoważonego systemu urbanistycznego, opłacały się. Bycie Światową Stolicą Designu w 2022 roku jest w pełni zasłużone, a strategia rozwoju miasta może stanowić inspiracja dla innych miast.

Zobacz relację filmową z Wenecji

Dr Wioletta Małota

Dr Wioletta Małota jest ekspertem w zakresie komunikacji międzykulturowej oraz zarządzania i negocjacji w środowisku wielokulturowym. Prowadzi szkolenia dla organizacji dla menedżerów i zespołów jak pracować w zespołach wielokulturowych. 

Jej pasją jest obserwowanie i analizowanie zjawisk kulturowych w różnych społeczeństwach.  Uwielbia podróże, nowoczesną i postindustrialną architekturę, fotografowanie oraz kino. Propaguje świadome podróżowanie. 

Swoją wiedzą dzieli się jako wykładowcą w Collegium Civitas w Warszawie na zajęciach z zakresu zarządzania i negocjacji międzykulturowych oraz brandingu państw i miast. Autorka książki o społeczeństwie Korei Południowej „Korea Południowa Gospodarka, Społeczeństwo, K-Kultura”.  

Kontakt: [email protected]